Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi Thạc sĩ, Bác sĩ Nguyễn Thị Ngọc – Bác sĩ Nội tổng quát – Nội tiết – Khoa Khám bệnh & Nội khoa – Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Central Park. Bác sĩ đã có hơn 10 năm học tập, nghiên cứu và làm việc trong lĩnh vực nội tiết.
Các nghiên cứu đã phát hiện ra rằng tiêu thụ một lượng rượu vang vừa phải cùng với chế độ ăn uống cân bằng giàu trái cây và rau quả mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe. Loại rượu thường được sử dụng là vang đỏ, bởi vì nó cung cấp nhiều chất chống oxy hóa, nâng cao tuổi thọ và giúp chống lại các bệnh tim, đột quỵ, viêm …
1. Tổng quan về rượu vang
Rượu vang được làm từ nho lên men. Nho được hái, nghiền nát và đặt trong thùng để lên men. Quá trình lên men biến đường tự nhiên trong nước thành rượu. Tuy nhiên, quá trình lên men có thể để xảy ra một cách tự nhiên, nhưng đôi khi nó sẽ được kiểm soát bởi người làm rượu.
Có hai loại rượu vang:
- Rượu vang trắng: được tạo ra với nho được ép trước khi lên men.
- Rượu vang đỏ: được tạo ra với nho ép sau quá trình lên men.
2. Sự khác nhau giữa rượu vang đỏ và rượu vang trắng
Sự khác biệt chính giữa rượu vang trắng và đỏ đó là màu sắc của nho được sử dụng đồng thời cũng chính là sự liên quan đến việc nho được lên men có vỏ hay không có vỏ.
Để làm rượu vang trắng, nho sử dụng làm rượu được ép và vỏ, hạt, thân cây sẽ được loại bỏ trước khi lên men. Ngược lại, với rượu vang đỏ, nho đỏ nghiền nát được chuyển trực tiếp vào thùng và lên men cùng với vỏ, hạt, thân cây. Vỏ nho cho rượu vang đỏ có chứa nhiều sắc tố cũng như có chứa nhiều hợp chất tốt cho sức khoẻ, chẳng hạn như tanin, resveratrol… Rượu vang trắng cũng có chứa một số chất lành mạnh tốt cho sức khoẻ nhưng số lượng thấp hơn nhiều so với vang đỏ.
3. Tác dụng của rượu vang đỏ với sức khỏe
Rượu vang đỏ được làm bằng cách nghiền nát và lên men nho có màu đậm. Có nhiều loại vang đỏ khác nhau về hương vị và màu sắc. Các loại phổ biến bao gồm: Shiraz, Merlot, Cabernet sauvignon, Pinot noir và Zinfandel. Hàm lượng cồn trong rượu vang đỏ thường dao động trong khoảng từ 12-15%.
Một số tác dụng của rượu vang đỏ với sức khỏe:
3.1. Rượu vang đỏ chứa các hợp chất chống oxy hóa mạnh mẽ (Resveratrol)
Nho là loại trái cây giàu chất chống oxy hoá bao gồm: resveratrol, catechin, epicatechin và proanthocyanidin. Những chất chống oxy hoá đặc biệt là resveratrol và proanthocyanidin được cho là có lợi cho sức khỏe.
Proanthocyanidin có thể làm giảm sự phá huỷ cũng như quá trình oxy hóa trong cơ thể. Bên cạnh đó, chúng cũng có thể giúp ngăn ngừa bệnh tim và ung thư.
Resveratrol được tìm thấy trong vỏ nho có tác dụng như là một phản ứng đối quá trình oxy hoá. Chất chống oxy hoá này đã được liên kết với nhiều lợi ích sức khỏe, bao gồm chống viêm, đông máu cũng như giảm nguy cơ mắc bệnh tim và ung thư. Ngoài ra, Resveratrol khi thử nghiệm với động vật cho kết quả tuổi thọ của những con vật này được tăng lên. Vì vậy, Resveratrol còn có tác dụng kéo dài tuổi thọ. Tuy nhiên, hàm lượng Resveratrol của rượu vang đỏ khá thấp.
3.2. Rượu vang đỏ có thẻ làm giảm nguy cơ mắc bệnh tim, đột quỵ và tử vong sớm
Một lượng nhỏ rượu vang đỏ sẽ mang lại nhiều lợi ích cho sức khoẻ hơn bất kỳ loại đồ uống có cồn nào. Nghiên cứu cho thấy rằng những người uống khoảng 150ml rượu vang đỏ mỗi ngày dường như có nguy cơ mắc bệnh thấp hơn khoảng 32% so với những người không uống. Bởi vì, một lượng nhỏ vang đỏ có thể làm giảm nguy cơ mắc các bệnh tim mạch bằng cách giữ lại HDL-cholesterol trong máu. Sự phá huỷ của quá trình oxy hoá nói chung và oxy hóa LDL-cholesterol cũng có thể giảm tới 50%.
Ngoài ra, các nghiên cứu khác cũng chỉ ra rằng rượu vang đỏ có tác dụng tốt với những người cao tuổi có nguy cơ mắc bệnh tim cao, hay nó cũng có tác dụng làm giảm nguy cơ đột quỵ ở nam giới hoặc làm giảm huyết áp.
3.3. Một số tác dụng khác của rượu vang đỏ với sức khỏe
Rượu vang đỏ đã mang lại một số lợi ích cho sức khỏe nhiều nhất trong số đó là do tác dụng mạnh mẽ của chất chống oxy hoá. Một số tác dụng khác của rượu vang đỏ bao gồm:
- Giảm nguy cơ ung thư. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng, tiêu thụ một lượng vừa phải rượu vang có thể làm giảm nguy cơ mắc một số bệnh ung thư như: ung thư ruột kết, ung thư tế bào đáy, ung thư buồng trứng và ung thư tiền liệt tuyến.
- Giảm nguy cơ mắc chứng mất trí nhớ. Uống 1-3 ly rượu vang mỗi ngày có thể làm giảm nguy cơ mắc chứng mất trí nhớ và bệnh Alzheimer.
- Giảm nguy cơ trầm cảm. Nghiên cứu ở người trung niên và người cao tuổi cho thấy uống 2-7 ly rượu vang đỏ mỗi tuần sẽ ít bị trầm cảm hơn.
- Giảm tình trạng kháng insulin. Uống 2 ly rượu vang đỏ thường xuyên trong 4 tuần có thể giảm tình trạng kháng insullin.
- Giảm nguy cơ mắc bệnh tiểu đường type 2 ở phụ nữ. Sử dụng rượu vang đỏ vừa phải có tác dụng làm giảm nguy cơ phát triển bệnh tiểu đường type 2 ở phụ nữ.
4. Ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe với việc uống quá nhiều rượu
Trong khi sử dụng một lượng rượu vang đỏ vừa phải sẽ mang lại nhiều lợi ích cho sức khoẻ, thì việc tiêu thụ quá nhiều rượu có thể gây ra những hậu quả nghiêm trọng cho sức khỏe. Những ảnh hưởng đó là:
- Nghiện rượu. Uống rượu thường xuyên có thể dẫn đến tình trạng mất kiểm soát và nghiện rượu.
- Xơ gan. Khi uống hơn 30gr rượu (khoảng 2-3 ly) mỗi ngày có nguy cơ phát triển bệnh gan. Bệnh tiến triển ở giai đoạn cuối gọi là xơ gan.
- Tăng nguy cơ trầm cảm. Những người nghiện rượu nặng có nguy cơ trầm cảm cao hơn so với những người uống vừa phải hoặc không uống.
- Tăng cân. Rượu vang đỏ chứa gấp đôi lượng calo so với bia và nước ngọt có đường. Do đó, tiêu thụ quá mức có thể làm cho lượng calo tăng cao và khiến cơ thể tăng cân.
- Tăng nguy cơ tử vong và bệnh tật. Uống nhiều rượu có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh tiểu đường ở nam giới và liên quan đến việc tăng nguy cơ tử vong sớm.
5. Khuyến nghị mức tiêu thụ rượu vang đỏ
Rượu vang đỏ mang lại nhiều lợi ích cho sức khoẻ, nhưng sử dụng rượu với lượng tiêu thụ vừa phải mới mang lại hiệu quả cao. Ở châu Âu và châu Mỹ, mức tiêu thụ rượu vang đỏ được coi là vừa phải như:
- 1-1.5 ly mỗi ngày cho phụ nữ.
- 1-2 ly mỗi ngày cho nam giới.
- Nên có 1-2 ngày không uống rượu mỗi tuần.